Użanśki Narodowy Park
To bardzo malownicza część Zakarpacia, która nie ma sobie równych na całym świecie! Park jest zlokalizowany w regionie Wielkiego Bereznego i ma wielką powierzchnię 39.159 hektarów. Rezerwat przyrody jest znany z ekscytujących pejzaży, widoków i unikalnego ekosystemu. Od niedawna park jest wpisany na światową sieć rezerwatów biosfery UNESCO.
Użański Park narodowy został stworzony jesienią 1999 roku w północno – zachodniej części Zakarpacia. Został oparty na naturalnych, chronionych obszarach i miejscach znanych z początku XX wieku. Dziś rośnie w nim 860 wysokonaczyniowych roślin, wśród nich są 43 gatunki wpisane do Czerwonej Księgi Ukrainy i 2 gatunki wpisane do Międzynarodowej Czerwonej Księgi. Ponad 300 porostów, 150 mszaków i tyle samo glonów rośnie w Użańskim Parku Narodowym.
Terytorium jest porośnięte co najmniej przez 3000 hektarów dziewiczych lasów z majestatycznymi bukami i świerkami. Te niesamowite lasy są domem dla ponad 230 gatunków zwierząt, 30 z nich jest wpisanych do Czerwonej Księgi Ukrainy, a 12 do światowej. Od 2007 roku leśny ekosystem UPN został wpisany na światową listę dziedzictwa UNESCO.
Dziś Użański Park Narodowy uzyskał światowe uznanie, ma też wielki potencjał turystyczny. Pod każdym względem zielona turystyka w tym regionie ciągle się rozwija, a ścieżki turystyczne są coraz lepiej zorganizowane – jest ich obecnie 20! Turyści z całego świata przyjeżdżają do Użańskiego Parku Narodowego zobaczyć niezwykłą przyrodę i zwierzęta tu zamieszkujące!
Przełęcz Użocka
Przełęcz Użocka jest jedną z najpiękniejszych przełęczy na całej Ukrainie z świetnymi widokami na ukraińskie Karpaty i polskie Bieszczady. Wzniesienie od strony zakarpackiej jest jednym z najbardziej gwałtownych na całej Ukrainie – ma wysokość 889 metrów. W różnych czasach była to granica między Polską, Czechosłowacją, Austro – Węgrami i ZSRR. Teraz jest tu granica obwodów: zakarpackiego i lwowskiego, niedaleko biegnie również granica z Polską.
Jednak historia tych malowniczych terenów wypełniona jest dramatycznymi wydarzeniami. To właśnie tu było toczonych wiele bitew podczas I i II Wojny Światowej, a także zaraz po niej. Świadczą o tym liczne cmentarze wojskowe i miejsca pamięci. Znajdziemy tu także pozostałości Linii Arpada, mającej chronić Królestwo Węgier przed atakiem Armii Czerwonej.
Źródła zdrowej wody mineralnej w Użoku
Wody mineralne z miejscowości Użok są znane od XVII wieku. W czasach Austro – Wegierskich na peryferiach miejscowości wybudowano wielkie uzdrowisko z pięcioma willami, dwoma sanatoriami i trzydziestoma łaźniami. Wieść o leczniczych właściwościach tych wód niosła się przez całą Europę. Nawet chorzy z Anglii odwiedzali to zakarpackie uzdrowisko.
Dzięki właściwościom zakarpackich wód leczono anemię, zapalenie stawów, astmę, nerwice i wiele innych chorób. W 1915 roku popularne uzdrowisko zostało zniszczone przez pożar, który strawił główne budynki. Niemniej jednak źródełka przetrwały i istnieją do dziś.
Dziś w Użoku istnieje 13 źródełek, a woda z każdego z nich ma inny smak. W wodzie z Użoku znajdziemy związki węgla, wapnia i sody. Woda mineralna jest bogata w żelazo i dwutlenek węgla. Naukowcy kontynuują badania nad szczególną składem źródlanej wody, a turyści przybywają napić się jej od ponad 300 lat!
Kolej prowadząca przez Przełęcz Użocką (Wołosianka-Sianki)
Ta wyjątkowa najpiękniejsza kolej w Karpatach została zbudowana przez rzemieślników z Austro-Węgier w 1905 roku. Kreatywny zespół kierowany przez inżynierów austriackich, którzy zostali zaproszeni do projektu po pomyślnym zakończeniu budowy nadmiernie skomplikowanej linii kolejowej do wyciągu w Alpy Włoskie. Podczas II wojny światowej kolej była ważnym obiektem strategicznym, w wyniku czego regularnie ulegała zniszczeniu punktowemu.
Pod koniec lat 80. część linii kolejowej została przeniesiona na inny odcinek. Teraz jest opuszczony tunel, który można dokładnie obejrzeć i pospacerować po jego okolicach. Obecnie linia kolejowa prowadząca przez Przełęcz Użocką to 19-kilometrowa serpentynowa droga z licznymi stromymi zakrętami, głębokimi tunelami, tarasami i imponującymi wiaduktami. Magistrala biegnie wzdłuż trasy Użhorod-Sambor-Lwów, odcinek (Wołosianka-Sianki), a każdy, kto chce uzyskać niezapomniane emocje, powinien zdecydowanie przejechać się tym fantastycznym górskim serpantynem!
Miejsce upadku największego meteorytu w Europie.
W odległym 1866 roku, w czerwcu, niedaleko wsi Knyahynya stało się coś niesamowitego. Prawdziwy meteoryt eksplodował na wysokości 40 km, przelatując przez prawie całe terytorium Słowacji tym samym pokonując dystans 200 kilometrów! Vasyl Kryvjanyk, prosty chłop ze wsi miał prawdziwe szczęście – przechodząc przez łąkę znalazł duży fragment meteorytu w dwumetrowej dziurze. Po jakimś czasie niezwykłe znalezisko zostało wykupione za kilka wołów przez lokalnego drwala, który z korzyścią odsprzedał meteoryt muzeum w Wiedniu.
Od tego czasu wiele pozostałości po meteorycie zostało znalezionych, wiele z nich możemy odnaleźć w europejskich muzeach. Największa cześć meteorytu ważyła 250 kilogramów i została znaleziona na zboczu góry Stink. Obecnie możemy ją zobaczyć w wiedeńskim muzeum historii naturalnej
Cerkiew św. Michała Archanioła w Użoku z 1745 roku
To jedna z najpiękniejszych budowli stworzonych w stylu bojkowskim, która znalazła się na światowej liście UNESCO. Cerkiew w Użoku zbudowana jest z drewna świerkowego, o konstrukcji zrębowej i jest trójdzielna. Wewnątrz znajdziemy ikonostas i XVIII – wieczny ołtarz.
Piękna konstrukcja i niesamowita akustyka wprawi Was w niesamowitą zadumę i nastrój!
Niesamowite doznania zwiększą się po wejściu do cerkwi. Budowniczy użyli całej swojej wiedzy i umiejętności by stworzyć architektoniczne cudo! Cerkiew św. Michała Archanioła w Użoku swoją urodą przyciąga turystów.. Od ponad 100 lat ozdabia pamiątki z Zakarpacia.
Cerkiew św. Mikołaja w miejscowości Husnyi z 1655 roku.
To jedna z najbardziej przykładowych cerkwi w stylu bojkowskim, która dziś jest architektoniczną perełką o znaczeniu narodowym i historycznym. Miejsce jest znane także przez znakomitego malarza Zholtana Sholtesa, który zmarł w 1990 roku.
Cerkiew ma ponad 360 lat, data powstania jest wyryta na budynku (1655). Przez ten czas świątynia doświadczyła wiele historycznych wydarzeń, a także przeszła wiele renowacji. Powinniśmy jednak zachować wiele szacunku dla konstrukcji, form typowych dla kultury bojkowskiej, które w dużym stopniu przetrwały do dziś. Trzeba jednak zaznaczyć, ze cerkiew doznała wiele zmian na przestrzeni lat, a szczególnie w latach 90 – tych, uzyskując nowy dach.
Świątynia św. Jana Baptysty z 1679 roku.
Świątynia wybudowana w stylu Bojkowskim w 1679 roku w miejscowości Suhyi. Kościół stworzono zgodnie ze wszelkimi kanonami bojkowszczyzny, jednak tu architektura nieco różni się od typowych budowli z tamtego okresu.
Świątynia zachowuje charakterystyczny, unikatowy ascetyzm form i dekoracji. W przeciwieństwie do cerkwi w Użoku i miejscowości Husnyi, wieża nad gzymsem przełamuje tradycyjne proporcje. Jest znacząco wyżej niż centralna wieża, dlatego została przekształcona w dzwonnicę. Radykalną przemianę świątynia przeszła podczas ostatnich rekonstrukcji, kiedy wszystkie wieże zostały udekorowane cienką powłoką.
Most w Stryczawie.
To unikalny most, który ma ponad 500 lat! Most zbudowano w stylu romańskim i dziś jest jedynym zachowanym akweduktem na Ukrainie. Co ciekawe przy budowie nie wykorzystano ani grama cementu, wszystko opiera się na piaskowcu!
Sekretem mostu stryczawskiego jest unikalna technika stosowana przy jego budowie. Kamień centralny umiejscowiony jest w środku dla stabilności budowli, a wszystkie wokół zostały dobrane z pieczołowitą starannością, tak aby most nabrał dobrego kształtu.
Do dziś most sprawia wrażenie dokładnie przemyślanego i ciężko uwierzyć, że przetrwał tyle lat!
Arpadzka Linia Obronna
Jest to zespół budowli obronnych we Wschodnich Karpatach zbudowanych przez niemieckie i węgierskie wojska podczas II Wojny Swiatowej. Głownym celem tej linii była obrona przed atakujacymi wojskami sowieckimi. Podczas wschodnio-karpackiej operacji wojskowej, obrona była podtrzymywana przez zgrupowanie zołnieży pod dowództwem generała Heinrici z 1 Armii Pancernej niemieckiej oraz 13 dywizji piechoty z 1 armii Węgier.
Linia Arpadzka miała 600 km i ciągnęła się od przełeczy Dukielskiej do przełeczy Yablunytskej. Linia składa się z wielu obiektów obronnych. Tylko w zakresie Czwartego Frontu Ukraińskiego było zbudowane ponad 100 kluczowych obiektów 439 linii ognia, 759 buknrów i 394 miejsc posadowienia karabinów. Znajdowało się tu dużo okopów o długości ponad 400 km oraz 135 km zapór przeciwczołgowych.
Dziś Linia Arpadzka jest żywym przykładem efektywnego kompleksu obronnego budowanego w warunkach pośpiechu i braku materiałów. W Bereznym Linia Arpadzka przechodziła przez kilka posterunków i dziś można zobaczyć pozostałości budowli obronnych i fortyfikacji w następujacych miejscach:
- Przełącz Użocka, gdzie znajdował się mocny punkt obronny z dużą ilością okopów ufortyfikowanych z 30 do 60 miejsc z karabinami ( nie dotrwały do dnia dzisiejszego)
- Wieś Jornava gdzie zostały pozostałości wojskowych bunkrów
- Wioska Sil z zaporami przeciwczołgowymi różnego typu
